MIJN MOEDER WUIFT NAAR MIJ

M’n moeder is alweer 4 jaar dood en ik weet nog steeds niet hoe het gaat met rouw. Met verdriet. Met missen.

Het gaat. Het gaat over. Het gaat.

Ik sliep de nacht van 27 december op 28 december 2019 bij m’n ouders in de woonkamer. Ik op de bank en m’n moeder op een ziekenhuisbed voor het raam, al kwam er wat mij betreft heel weinig van slapen terecht. M’n moeder was daarentegen al een paar dagen nog maar met een heel dun draadje verbonden met het hier en nu. Ze had al een paar dagen niks gegeten, ze was gestopt met drinken, daarna stopte ze met praten, daarna gingen haar ogen dicht en het leek alsof ze al 2 dagen in een hele diepe slaap was verzonken. Haar onderlip zakte steeds een stukje verder naar beneden.

Die nacht luisterde ik naar de Top2000 en de ademhaling van mijn moeder. Af en toe stond ik op om naar haar te kijken en om iets tegen haar te zeggen, zodat ze zou weten dat ik er was. Ik depte haar lippen met water en verder viel er niets meer te doen dan waken. Al was het waken eerder een soort van wachten. Wachten op de dood. Kwam die nu? Bij deze diepe ademhaling? Ademde ze eigenlijk nog? Was zij er klaar voor? Was ik er klaar voor? Ik wreef zachtjes over haar schouder en ineens voelde ik haar bewegen. Ze lag al 2 dagen alleen maar te liggen in dat ziekenhuisbed en ze tilde haar hand op en maakte een wegwuif-gebaar. Eh, what the fuck? Wilde mijn moeder me nu wegsturen op haar sterfbed? “Wil je nou dat ik wegga?”, vroeg ik. En ze wuifde nog een keer.

Met haar laatste krachten probeerde ze me weg te sturen. Au. Dat wegwuif-gebaar is 4 jaar lang een tranentrekker in m’n leven geweest. Diep van binnen wist en weet ik heus wel dat haar wegwuif-gebaar niks met mij te maken had. Niks met haar liefde voor mij, of misschien juist wel alles met haar liefde voor mij. Ze wilde mij niet wegsturen, het was geen afwijzing. Maar het raakte me. M’n moeder wilde dit laatste stukje van haar leven zelf doen. Alleen. Om mij geen verdriet te doen. Maar ik wilde niets liever dan bij haar zijn.

“Nee, ik ga niet weg, ik laat je niet alleen”, zei ik.

En daarna zei ik nog veel meer.

M’n moeder zei natuurlijk niks terug, maar ze wuifde m’n hand niet meer weg als ik ‘m pakte. Ik depte haar lippen nog steeds met wat water, streelde wat door haar haar, maakte wat kutgrapjes, want laten we het in Godsnaam wel een beetje leuk en luchtig houden, ook al ligt er hier 1 van de 2 op sterven. En zo werd het uiteindelijk ook gewoon weer de volgende dag.

M’n vader werd wakker, we dronken koffie, keken de Top2000, aten een broodje en in die ochtend verschoonde ik samen met een meisje van de thuiszorg het bed van m’n moeder en m’n moeder zelf. Haar lichaam was zo broos. Zo doorzichtig. Het heeft lang geduurd voor mijn herinneringen ook haar lichaam weer sterk kleurden.

M’n vader had die ochtend een afspraak bij de huisarts om 11:45, omdat hij 2 nachten eerder van de trap was gevallen en amper kon lopen. Dat konden we er ook nog wel bij hebben, of eigenlijk niet, maar er moest wel naar gekeken worden door een arts en mijn toenmalige partner M. had aangeboden om m’n vader te halen en te brengen. En rond 11:30 zwaaide ik in de deuropening van mijn ouderlijk huis mijn vader en M. uit: ‘doei, tot zo.’

En ik doe de voordeur dicht.
Ik loop terug naar de woonkamer.
En ik zie en hoor de volledig veranderde ademhaling van m’n moeder en roep meteen; ‘ooh nee, nee, nee, nee, niet zonder pappa.’
Ik ren naar de voordeur en kan nog net de auto met M. en m’n vader tegenhouden om naar ze te roepen dat mamma echt nu, nu, nu doodgaat.

Ik weet niet in hoeverre je de controle hebt over het moment dat je sterft. Je hoort verhalen van mensen die dagenlang waken bij hun partner, maar dat hun wederhelft er dan net even snel tussenuit piept tijdens een toiletbezoek. En er zijn verhalen van mensen die pas hun laatste adem uitblazen als de dochter die ze 12 jaar niet gezien hebben vanuit Australië is overgevlogen en een laatste knuffel heeft gegeven.

Sterven is een kunst en hoewel m’n moeder het nog nooit gedaan had, bleek ze er toch behoorlijk goed in.